شرکت پایدار فرآیند با کادری متخصص و با سابقه ، حوزه اعلام و اطفاء در صنایع نفت ، گاز و پتروشیمی با نگاه توسعه محور هرساله بر دانش و تجربیات خود بواسطه همکاری با شرکت های معتبر اروپایی افزوده است.و اماده خدمات طراحی، تامین، اجرا، نصب و راه اندازی ،تعمیرات و نگهداری سیستم های اعلام و اطفاء در صنایع مختلف می باشد.
سیستم اعلام حریق به گونه ای طراحی شده اند که در مواقع اضطراری اقدام به ارسال هشدار نمایند تا بتوانیم برای محافظت از کسب و کار خود، کارکنان و عموم مردم اقدامات لازم را انجام دهیم.
امروزه از سیستم های اعلام حریق به طور گسترده ای در ساختمان ها، اماکن مسکونی، اداری و صنعتی استفاده می شود، این سیستم ها در مواقع بروز آتش سوزی اقدام به اطلاع رسانی به ساکنین ساختمان می نماید. با اين کار خسارت های ناشی از حریق به حداقل می رسد و حتي الامکان از تلفات جانی جلوگیری می شود. با توجه به پیشرفت فناوری ها در سال های اخیر، این سیستم ها از نظر ساخت و عملکرد قطعات، بسیار متحول شده اند.
یک سیستم اعلام حریق از تعدادی تجهیز که با هم کار می کند، تشکیل می شود. در صورتی که دود، آتش، مونوکسید کربن یا موارد اضطراری دیگر در محیط وجود داشته باشد، با استفاده از وسایل بصری و صوتی، به افراد هشدار می دهد. این هشدار ها به طور خودکار از طریق آشکارسازهای دود، حرارتی و یا ترکیب هر دو فعال می شوند. همچنین امکان فعالسازی هشدارها از طریق شستی های اعلام حریق دستی وجود دارد. تجهیزات هشدار دهنده همچنین می توانند یک بلندگو باشند باشد و به دنبال آن یک پیام تخلیه صوتی مردم را در داخل ساختمان از وقوع حادثه آگاه سازند. صدای هشدار دهنده ها می تواند دارای فرکانس های خاص و تن های مختلف از جمله پایین، متوسط و بالا، بسته به مشخصات سازنده دستگاه تنظیم شود. به عنوان مثال بیشتر سیستم های هشدار دهنده آتش در اروپا از یک فرکانس متناوب صوتی استفاده می کنند. دستگاه های هشدار دهنده ی آتش نیز می توانند بر روی سطوح مختلفی تنظیم گردند. سیستم های هشدار آتش در انگلستان با توجه به مقررات BS-fire 2013 به صورت هفتگی مورد آزمایش قرار می گیرند.
انواع سیستم های اعلام حریق
بر اساس دسته بندی انجمن ملی حفاظت از آتش آمریکا (NFPA) سیستم های هشدار دهنده آتش به چهار گروه زیر دسته بندی می کند:
1- سیستم های اعلام حریق ترکیبی
در این سیستم غالبا عملیات تشخیص و اعلام حریق جزیی از یک سیستم جامعتر است. و یا بصورت مشترک با یک سیستم هشدار دهنده غیر آتش نشانی از قبیل امنیت، کنترل تردد، دوربین مدار بسته، تقویت صدا، تخلیه اضظراری، اتوماسیون ساختمان و یا حضور و غیاب کارکنان کار می کند.
2- سیستم اعلام حریق خانگی
این سیستم ها غالبا برای ساختمان های کوچکتر که شامل تنها یک پنل کنترل اعلام حریق اند، تشکیل می شود. در کشور ما مطابق با قوانین ملی، ساختمان های دارای بیش از 5 طبقه موظفند به این سیستم ها تجهیز گردند.
3- سیستم های اعلام حریق شهری تحت نظارت آتش نشانی
این سیستم ها با امکان نظارت و گزارشگری اضطراری بصورت عمومی، در راستای شهری ایمن تلاش می کنند. متاسفانه در حال حاضر در کشور ما این نوع سیستم وجود ندارد. بنابر گزارش های خود سازمان آتش نشانی بیش از 70 درصد سیستم های اعلام حریق موجود خاموش هستند. در آینده ای نزدیک با اضافه کردن امکان نظارت یکپارچه تحت نظارت آتش نشانی از سوی سازمان برای سامانه های خاموش و یا مشکل دار اخطار صادر و عملکرد آنها تحت نظارت قرار می گیرد.
4- سیستم های اعلام حریق برای مکان های حفاظت شده و محلی
این سیستم ها غالبا دارای یک مرکز ارتباطی یا ایستگاه نظارتی بوده و سیستم اعلام حریق آنها مانند یکی از حالت های ادامه است:
- سیستم اعلام حریق ایستگاه مرکزی
- سیستم اعلام حریق بصورت نظارت از راه دور
- سیستم اعلام حریق با هشدار دهنده های اختصاصی و یا کمکی
انواع سیستم های اعلام حریق بر اساس نوع کارکرد
- سیستم های اعلام حریق متعارفConventional
در سیستم هاي متعارف مسیرهای کابلکشی به صورت شعاعی یا خطی (Radial) است و کلیه ی تجهیزات اعم از آشکارسازها و شستی ها در یک منطقه از محل تحت پوشش سیستم اعلام حریق به وسیلة دو رشته سیم به هم وصل می شوند و سپس به پنل کنترل مرکزی متصل می شوند. در صورت بروز حریق، علاوه بر روشن شدن لامپ های منطقة آتش سوزی، آژیرهای تابلوی مرکزی نیز به صدا در می آیند .شمای کلی کابل کشی تجهیزات یک نمونه از این سیستم ها را در شکل زیر می بینید.
- سیستم های اعلام حریق آدرس پذیرAddressable
سیستم اعلام حریق آدرس پذیر، نسل جدیدتری از سیستم های اعلام حریق محسوب می شود که علاوه برداشتن رفتار هوشمندانه در کشف حریق، دارای سرعت بالاتری در اطلاع رسانی پس از کشف حریق است. در این نوع سیستم ها پنل کنترل مرکزی از یک یا چند حلقه، جهت کنترل آشکارسازها، شستی ها و زنگها استفاده می کند. به هر قطعه یک شمارة خاص یا همان آدرس اختصاص می یابد و سیستم بدون نیاز به کابلکشی مجزا برای هر قطعه، محل قرارگیری آنها را به خوبی از روی آدرس ها می شناسد. لذا در این سیستم ها، علاوه بر آنکه می توان منطقه ای را که در آن حریق اتفاق افتاده است تشخیص داد، می توان محل دقیقاً وقوع حریق را تشخیص داد .همچنین می توان هشدار دهند ه های مربوط به آن محل را فعال نمود.
- سیستم های اعلام حریق هوشمند بی سیم Wireless
آخرین نسل سیستم های اعلام حریق با حذف کابل کشی سرعت اجرا و راه انداری یک سیستم های اعلام حریق را بسیار بالا برده است. در این نوع سیستم ها تجهیزات کشف حریق دستی و اتوماتیک از طریق امواج بی سیم با پنل مرکزی در ارتباط می باشند. از بزرگ ترین مزایای این سیستم امکان استفاده از آن برای محیط های در حال بهره برداری، موزه ها، آثار تاریخی و مناطق حساس و لوکس اشاره کرد.
یک سیستم اعلام حریق چگونه کار می کند؟
اصولاً برای فعال کردن سیستم اعلام حریق از شستی های اعلام حریق که افراد آنها را فعال می کنند و یا دستگاه های تشخیص خودکار (آشکارسازهای دود و گرما، سوییچ های جریان آب و غیره) استفاده می شود.
هنگامی که آتش سوزی توسط سیستم کشف شد، آتش سوزی را به سرنشینان یک ساختمان (با ایجاد سر و صدای زیاد و چراغ های چشمک زن) اعلام می کند و آتش نشانان را (از طریق ارتباط خودکار) فرا می خواند.
پس از آن وظیفه سرنشینان است که از خود در برابر آتش دفاع کنند و آتش نشانان نیز سعی کنند آن را خاموش کنند.
سیستم های اعلام حریق امروزی از توابع خودکار برای تشخیص وقوع یک رویداد که منجر به آتش سوزی شود استفاده می کنند. آنها سیگنال را از یک سنسور آتش (دود ، گرما یا مونوکسید کربن) دریافت می کنند و به طور خودکار آن را به پنل اعلام حریق ارسال می کنند.
در سیستم های اعلام حریق بی سیم، سیگنال از آشکارسازها به کنترل پنل با فرکانس رادیویی منتقل می شود. آشکارسازهای گرما معمولاً دارای ترمیستورهای داخلی برای حس گرما هستند. ردیابهای مونوکسید کربن برای ردیابی گاز از سنسورهای یکپارچه الکتروشیمیایی استفاده می کنند.
آشکارسازهای دود از نوع فوتوالکتریک یا یونیزاسیون برای تشخیص ذرات دود یا احتراق استفاده می کنند. آشکارسازهای ترکیبی از تعدادی مکانیسم شناسایی استفاده می کنند.
پنل اعلام حریق فلاشر ها یا آژیرها را فعال می کند و یا اقدام به تماس با مقامات یا سرنشینان ساختمان می نماید. (پنل های آدرس پذیر مکان وقوع حریق را نیز نمایش می دهند.) اگر سیستم اعلام حریق قابل آدرس دهی باشد ، محل وقوع آن روی صفحه نمایشگر نشان داده می شود. ساکنین در طبقات جداگانه یا در ساختمانهای متصل می توانند از چند طریق از وقوع حریق آگاه شوند: با استفاده از آژیر، هشدار دهندگان نوری و پیام بلندگو که اقدام مناسب را برای هر بخش محسوب می شود.
در حال حاضر پیشرفته ترین آلارم های آتش در بازار چه ویژگی هایی دارد؟
اکثر سیستم های اعلام حریق آتش پیشرفته از فناوری بی سیم و دستگاه های هوشمند برای محافظت و مدیریت ساختمان های اتوماتیک از یک صفحه کنترل از راه دور استفاده می کنند، به طور معمول یک برنامه موبایل که می تواند از طریق تلفن هوشمند نصب و مدیریت شود.
منطق رایانه ای کنترل پنل، چندین آشکارساز را به طور همزمان تجزیه و تحلیل می کند تا در مورد مناسب ترین دوره عمل تصمیم گیری کند. این سیستم های هشدار هوشمند مدرن نسبت به مدل های کلاسیک حساس تر هستند و در جلوگیری از آلارم کاذب بهتر عمل می کنند. با طراحی بهتر و مقاومت بیشتر می توان آنها را در مناطقی که دسترسی به آنها دشوار است قرار داده و در مورد بهترین مسیر فرار برای افراد داخل ساختمان راهنمایی کرد. سیستم های اعلام حریق هوشمند می توانند اقدامات خودکار یکپارچه را انجام دهند، به عنوان مثال، سیستم های سرکوب آتش (اطفای حریق) را در مناطق معین بسته تخلیه کنید. بدین ترتیب ضمن اینکه از تجهیزات الکترونیکی گران قیمت محافظت می کنید، در مواقع هشدار افراد را به نزدیکترین مسیر خروجی هدایت و تخلیه فضا را مدیریت کنید.
دتکتورهای بی سیم هوشمند از باتری های با عمر طولانی مدت استفاده می کنند که می تواند تا 10 سال دوام بیاورد. این عمر مفید واحد هوشمند است. سنسور هوشمند با اتصال آن به یک موبایل از طریق سیم کارت فعال می شود. کاربران می توانند از هر نقطه عملکردهای هشدار آتش را فعال ، غیرفعال و مدیریت کنند.
سیستم آتش نشانی و زنگ خطر FDAS
اکثر سیستم های آتش نشانی و زنگ خطر با همان اصول اساسی کار می کنند. اگر آتش سوزی تشخیص داده شود ، زنگ خطر به صدا در می آیند. که به مدیران ساختمان و سرنشینان هشدار می دهد که ممکن است آتش سوزی ایجاد شود و لازم باشد تخلیه صورت گیرد. برخی سیستم ها شامل تجهیزات سیگنال از راه دور هستند که می توانند به آتش نشانی یا مرکز کنترل از راه دور هشدار دهند.
تش را می توان توسط آشکارسازهای حرارتی، آشکارسازهای شعله، آشکارسازهای دود، آشکارسازهای مونوکسید کربن و سنسورهای های چند حسگره کشف نمود. یا از طریق هشدار دهنده های دستی توسط افراد اقدام به اطلاع رسانی به پنل نمود. هشدارها ممکن است شامل زنگ، آژیر، فلاشرها و یا ترکیبی از اینها باشد. معمولا در سیستم های اعلام حریق دو منبع تغذیه مورد نیاز است، که شامل منبع تغذیه اصلی و همچنین منبع تغذیه پشتیبان یا کمکی است.
برای بهره برداران از این سیستم ها مهم است که قبل از طراحی یا خریداری سیستم اعلام حریق، یک ارزیابی دقیق از نیاز انجام شود، تا مناسب ترین سیستم انتحاب گردد.
سامانه اعلام حریق آتش نشانی چیست؟
سامانه اعلام حریق آتش نشانی واحدی است که از چندین تجهیز تشکیل شده است و از سیگنالینگ بصری و صوتی برای هشدار دادن به مردم در مورد احتمال وقوع آتش سوزی، دود یا مونوکسید کربن در منطقه تحت پوشش خود استفاده می کند. هشدارهای آتش معمولاً در سیستم های اعلام حریق بصورت پوشش منطقه ای(Zone) برای اقامتگاهها و ساختمانهای تجاری فراهم می شوند. سیگنال هشدار ممکن است به صورت آژیر یا زنگ با صدای بلند و یا هشدار دهنده نوری مانند فلاشرها، یا ترکیبی از هر دو را شامل شود. برخی از سیستم های اعلام حریق از هشدارهای اضافی مانند ارسال پیام صوتی یا برقراری تماس تلفنی استفاده می کنند.
بسته به عملکرد و تجهیزات، چندین طبقه بندی برای سیستم های اعلام حریق وجود دارد.
1- سیستم های اعلام حریق خودکار (اتوماتیک) و دستی
سیستم های اعلام حریق خودکار از طریق آشکارسازهای آتش(Detector) مانند سنسورهای دود یا گرما فعال می شوند. هشدار دهنده های دستی از طریق شستی های اعلام حریق (MCP) فعال می شوند.
2- سیستم های اعلام حریق متعارف (Conventional Fire Alarm) و آدرس پذیر (Addressable Fire Alarm)
سیستم های اعلام حریق متعارف یک سیستم مناسب برای فضاهای کوچک بوده و تنها می تواند محدوده وقوع حریق را نشان دهد. نمی توانند منطقه دقیق فعال سازی را مشخص کنند مگر اینکه مورد بازرسی قرار گیرند. برای شناسایی آسان تر منبع خطر، سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر با قابلیت آدرس دهی برای هر آشکارساز اعلام حریق اطلاعات دقیق تری از محل آتش سوزی در اختیار قرار می دهد.
3- سیستم های اعلام حریق یک مرحله ای و دو مرحله ای
سیستم های اعلام حریق یک مرحله ای به همه افراد در ساختمان هشدار می دهند که یک سنسور فعال شده است. سیستم های اعلام حریق دو مرحله ای فقط به افراد خاصی که مجاز به انجام اقدامات مناسب قبل از مرحله دوم هستند ، هشدار می دهند. این سیستم به منظور پیشگیری از هراس و واکنش نامناسب ترسناک، به منظور ارائه خدمات به مناطق بزرگ عمومی (به عنوان مثال، مراکز درمانی) طراحی شده است.
در حال حاضر پیشرفته ترین سیستم های اعلام حریق در بازار چه ویژگی هایی دارد؟
اکثر سیستم های اعلام حریق آتش پیشرفته از فناوری بی سیم و دستگاه های هوشمند برای محافظت و مدیریت ساختمان های خودکار از یک رابط کاربری از راه دور استفاده می کنند، به طور معمول یک برنامه اپلیکیشن موبایل که می تواند از طریق تلفن هوشمند بارگیری، نصب و مدیریت شود.
منطق رایانه ای کنترل پنل، چندین آشکارساز را به طور همزمان تجزیه و تحلیل می کند تا در مورد مناسب ترین عملکرد تصمیم گیری کند. این سیستم های هشدار هوشمند مدرن نسبت به مدل های کلاسیک حساس تر هستند و در جلوگیری از آلارم کاذب بهتر عمل می کنند. با طراحی بهتر و مقاومت بیشتر می توان آنها را در مناطقی که دسترسی به آنها دشوار است قرار داده و در مورد بهترین مسیر فرار برای افراد داخل ساختمان راهنمایی کرد. سیستم های اعلام حریق هوشمند می توانند اقدامات خودکار یکپارچه را انجام دهند، به عنوان مثال، سیستم های اطفای آتش را در مناطق معین بسته تخلیه کنید. و ضمن اینکه از تجهیزات الکترونیکی گران قیمت در محیط محافظت می کند.
دتکتور های بی سیم هوشمند از باتری های با عمر بالا استفاده می کنند که می تواند تا 7 سال دوام بیاورد. این عمر مفید واحد هوشمند است.